Kolon Kanseri (Kalın Bağırsak Kanseri) Nedir?
Kolon kanseri, kalın bağırsaklarda (kolon) anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu gelişen bir kanser türüdür. Sindirim sisteminin önemli bir parçası olan kolon, atık maddelerin vücuttan atılmasını sağlar. Bu kanser, kolonun her bölgesinde gelişebilir, ancak en sık olarak rektumda görülür. Kolon kanseri, genellikle erken dönemde belirti vermez, bu yüzden düzenli sağlık kontrolleri büyük önem taşır.
Kolon Kanseri Neden Olur?
Kolon kanserinin kesin nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörler bu hastalığın gelişme riskini artırmaktadır. Kolon kanseri riski yaşla birlikte artar; 50 yaş üzerindeki bireyler daha yüksek risk altındadır. Ailede kolon kanseri öyküsü bulunması, genetik faktörler ve bazı kalıtsal hastalıklar (örneğin, Lynch sendromu) da riski artıran faktörlerdir. Bunun dışında, yüksek yağlı ve düşük lifli besinlerle beslenmek, obezite, sigara ve alkol kullanımı, kronik bağırsak hastalıkları gibi faktörler de kolon kanseri riskini yükseltebilir.
Kolon Kanseri Belirtileri
Kolon kanserinin erken evrelerinde genellikle belirti görülmez, ancak hastalık ilerledikçe bazı semptomlar ortaya çıkabilir. Kolon kanserinin yaygın belirtileri şunlar olabilir:
- Dışkıda kan veya mukus
- Kabızlık, ishal veya dışkı alışkanlıklarında değişiklik
- Karın ağrısı, şişkinlik veya kramplar
- İştahsızlık ve ani kilo kaybı
- Yorgunluk ve halsizlik
Kolon Kanseri Nasıl Önlenir?
Kolon kanserinin önlenmesinde sağlıklı yaşam alışkanlıkları büyük rol oynar. Dengeli, lif açısından zengin bir beslenme düzeni benimsemek, düzenli egzersiz yapmak, aşırı alkol tüketiminden ve sigara içmekten kaçınmak, kolon kanseri riskini azaltan etkili önlemlerdir. Ayrıca, kolonoskopi gibi tarama testleri, kanser öncesi polipleri veya erken evre kanseri tespit etmek için kritik öneme sahiptir. Aile öyküsü olan kişiler, doktorlarına danışarak düzenli kontrolleri ihmal etmemelidir.
Kolon Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Kolon kanseri, genellikle kolonoskopi testi ile teşhis edilir. Kolonoskopi sırasında, doktor kalın bağırsağa ince bir tüp yerleştirerek iç yüzeyi görüntüler. Kanserli hücreler tespit edildiğinde, biyopsi alınarak kesin tanı konulur. Ayrıca, dışkıda gizli kan testi, kolonoskopi öncesinde tarama yapılmasını sağlayan bir yöntemdir. Bilgisayarlı tomografi (BT) veya sigmoidoskopi gibi diğer testler de kullanılarak kanserin evresi belirlenebilir.
Kolon Kanseri Tedavi Yöntemleri
Kolon kanseri tedavisi, hastalığın evresine ve bireysel sağlık durumuna göre değişir. Kolon kanseri tedavisinde yaygın olarak şu yöntemler kullanılır:
- Cerrahi müdahale: Kanserli dokunun cerrahi olarak çıkarılması en yaygın tedavi yöntemidir.
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için kullanılır.
- Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlarla kanser hücrelerini yok etmek amacıyla kullanılır.
- İmmünoterapi ve hedefe yönelik tedavi: Bağışıklık sistemini güçlendiren ve kanser hücrelerini hedef alan tedavi yöntemleridir.
Turkish 
English